Laborant
Informatie over het beroep, opleidingen, competenties, arbeidsmarkt en meer...
Een laborant of laboratoriumtechnoloog is een gespecialiseerde medewerker die werkzaam is in een laboratorium, zoals een ziekenhuis laboratorium, universiteit laboratorium of bedrijfslaboratorium. Als laborant onderzoek en analyseer je allerlei (bio)chemische stoffen, die kunnen verschillen per werkgever. Binnen een ziekenhuis onderzoekt een laborant bijvoorbeeld urine, ontlasting, bloed en andere monsters. Een laborant is over het algemeen de hele dag druk met het onderzoeken, testen en analyseren van monsters. Als laborant hoef je niet in een ziekenhuis werkzaam te zijn, omdat ook het bedrijfsleven gebruikmaakt van laboranten. Denk bijvoorbeeld aan de chemische industrie, farmaceutische industrie en aan de voedingsmiddelenindustrie. Het beroep laborant betreft over het algemeen een beroep op minimaal Mbo-niveau drie. Een laborant kan dus werkzaam zijn binnen verschillende vakgebieden, waardoor ook de inhoudelijke werkzaamheden per laborant kunnen verschillen. Een laborant is in alle gevallen wel werkzaam binnen een onderzoekslaboratorium. De werkzaamheden van een laborant zijn aan te merken als belangrijke werkzaamheden, omdat instellingen en bedrijven afhankelijk zijn van de juiste onderzoeksresultaten. Het beroep laborant heeft grote raakvlakken met het beroep analist, echter is een analist over het algemeen alleen verantwoordelijk voor het analyseren en interpreteren van meetresultaten. Het zijn de laboranten die alle meetresultaten aanleveren, en het is de analist die de meetresultaten zal analyseren. Een laborant is juist verantwoordelijk voor het op een deskundige manier uitvoeren van onderzoeken, het registreren van meetresultaten, het bijhouden van meetresultaten en het bedienen van alle apparaten om metingen te kunnen uitvoeren. Daarnaast zijn laboranten meestal verantwoordelijk voor het bijhouden van de voorraden en het verwerken van alle onderzoeksresultaten. Een andere benaming voor laborant kan ook zijn laboratoriumassistent, afhankelijk van het opleidingsniveau.
Een laborant is dus een laboratoriummedewerker, die binnen verschillende vakgebieden werkzaam kan zijn. De verschillende werkzaamheden die een laborant kan uitvoeren zijn allemaal gericht op het onderzoeken van monsters en zijn belangrijk voor ziekenhuizen en bedrijven. Ook universiteiten maken veel gebruik van onderzoekslaboratoriums. Als laborant bestaan er verschillende uitstroomrichtingen, zoals laborant klinische chemie, laborant pathologie, laborant biotechnologie, chemisch fysisch laborant en de uitstroomrichting microbiologisch laborant. Deze verschillende uitstroomrichtingen bepalen waar je precies werkzaam bent als laborant. Binnen het bedrijfsleven kan een laborant bijvoorbeeld werkzaam zijn bij een levensmiddelentechnoloog, biotechnoloog of farmacoloog. Als laborant onderzoek en analyseer je dus allerlei (bio)chemische stoffen aan de hand van bestaande protocollen. Dit betreft meestal relatief gezien eenvoudige laboratoriumwerkzaamheden, die aangemerkt moeten worden als basisanalyses. Zoals eerder omschreven komt het beroep laborant in de praktijk op veel verschillende manieren voor. Denk bijvoorbeeld ook aan laboranten die verantwoordelijk zijn voor het onderzoeken van grondmonsters en watermonsters.
Laborant ziekenhuis
Laboranten zijn voor ziekenhuizen belangrijk, omdat ze veel te maken hebben met monsters die onderzocht moeten worden. In sommige gevallen zal er ook haast geboden zijn om snel duidelijkheid te kunnen krijgen. Denk bijvoorbeeld aan een allergoloog, die snel moet weten welke allergische reactie iemand precies heeft. Daarnaast zul je binnen ziekenhuizen regelmatig te maken krijgen met arts-microbiologen en klinisch chemici. Als laborant werk je over het algemeen onder de hoofdanalist, die leiding geeft aan alle laboranten en analisten die werkzaam zijn binnen een laboratorium. Een analist is een laborant die minimaal over een Mbo-opleiding niveau vier zal beschikken. In de praktijk is het zo dat analisten vaak over de hbo-opleiding biologie en medisch laboratoriumonderzoek beschikken.
Enkele taken van een laborant zijn:
- Het bijhouden van voorraden.
- Het controleren van monsters.
- Het klaarmaken van monsters voor analyse.
- Het rapporteren van de bevindingen.
- Het registeren van gegevens van de monsters.
- Het testen van de monsters.
Wat is een QC laborant?
Een QC-laborant, oftewel Quality Control-laborant, is een professional die werkzaam is in het kwaliteitscontrole laboratorium van een bedrijf, meestal in de farmaceutische, voedingsmiddelen-, chemische of cosmetische industrie. Het is de verantwoordelijkheid van een QC-laborant om ervoor te zorgen dat producten, grondstoffen of monsters voldoen aan de specificaties en kwaliteitsnormen van het bedrijf en relevante regelgevende instanties. De taken en verantwoordelijkheden van een QC-laborant kunnen variëren afhankelijk van het specifieke vakgebied en de industrie waarin ze werken, maar kunnen het volgende omvatten:
- Analyse van monsters: QC-laboranten voeren analyses en tests uit op monsters van producten of grondstoffen om hun kwaliteit, zuiverheid, samenstelling, stabiliteit of andere relevante eigenschappen te beoordelen. Dit kan onder meer het gebruik van geavanceerde laboratoriuminstrumenten, zoals chromatografie-apparatuur of spectrofotometers, omvatten.
- Kwaliteitscontroleprocedures: Ze volgen strikte kwaliteitscontroleprocedures en protocollen om ervoor te zorgen dat alle tests en analyses nauwkeurig worden uitgevoerd. Ze moeten voldoen aan de geldende regelgeving en kwaliteitsnormen in de branche.
- Resultaten en rapportage: Na het voltooien van de tests en analyses, evalueren QC-laboranten de resultaten en registreren ze deze nauwkeurig in laboratoriumrapporten of kwaliteitsdocumentatie. Ze moeten in staat zijn om eventuele afwijkingen, problemen of non-conformiteiten te identificeren en te rapporteren aan relevante belanghebbenden.
- Onderhoud en kalibratie van apparatuur: QC-laboranten zijn verantwoordelijk voor het onderhoud, de kalibratie en de goede werking van laboratoriuminstrumenten en apparatuur. Ze kunnen routinematig preventief onderhoud uitvoeren en ervoor zorgen dat de apparatuur correct functioneert.
- Samenwerking en communicatie: Ze werken vaak samen met andere laboratoriummedewerkers, zoals chemici, analisten of kwaliteitsmanagers, om ervoor te zorgen dat de laboratoriumactiviteiten soepel verlopen. Goede communicatievaardigheden zijn belangrijk om efficiënt te kunnen werken en informatie uit te wisselen.
QC-laboranten moeten nauwkeurig, georganiseerd en gedetailleerd zijn in hun werk. Ze moeten ook bekend zijn met de relevante laboratorium voorschriften en procedures, en kunnen werken volgens strikte kwaliteits- en veiligheidsnormen. Het werk van een QC-laborant speelt een cruciale rol bij het waarborgen van de kwaliteit en veiligheid van producten voordat ze op de markt worden gebracht of gebruikt worden.
Wat doet een laborant:
Biomedisch laborant:
Opleiding tot laborant
Om als laborant te kunnen werken zul je een Mbo-opleiding allround laborant moeten volgen op niveau drie. De opleiding tot laborant zal doorgaans drie jaar in beslag nemen. Je zal ook stage moeten lopen tijdens de opleiding. Tijdens de opleiding laborant is er onder meer aandacht voor het onderhouden van de werkomgeving en apparatuur, het voorbereiden van werkzaamheden, het kweken en kwantificeren van micro-organismen, het identificeren van monsters en het analyseren van monsters. Om de opleiding als laborant te volgen kan men het beste als vooropleiding de vakken biologie, natuurkunde en wiskunde gekozen hebben, omdat deze terug komen tijdens de opleiding tot laborant. Een vervolgopleiding kan zijn de Mbo-opleiding tot analist op niveau vier. Ook de boekhouding bijhouden is belangrijk als zelfstandig werkende laborant.
Bedrijven waar een laborant werkzaam kan zijn
Als laborant kan je voor verschillende soorten laboratoria werkzaam zijn, afhankelijk van de gekozen specialisatie. Denk bijvoorbeeld aan ziekenhuizen, universiteiten, onderzoeksinstituten, fabrieken, bloedbanken en aan paramedische diensten. Waar je precies werkzaam bent is afhankelijk van de specialisatie. Er zijn veel instellingen, organisaties en bedrijven, die op verschillende manieren gebruikmaken van laboratoriums. Paramedische diensten heeft betrekking op vaklieden die medische behandelingen uitvoeren maar zelf geen arts of tandarts zijn. Denk bijvoorbeeld aan mondhygiënisten, fysiotherapeuten, anesthesiemedewerkers en aan huidtherapeuten.
Competenties laborant
De belangrijkste competentie van een laborant is de vakinhoudelijke kennis van laboratoriumwerkzaamheden. Daarnaast moet een laborant zelfstandig en accuraat kunnen werken. Het op de juiste manier analyseren van meetresultaten is erg belangrijk, omdat fouten voorkomen moeten worden. Omdat een laborant in de meeste gevallen zal samenwerken met verschillende collega's kan communicatie aangemerkt worden als belangrijk. Algemeen belangrijke woorden zijn plannen, controleren, voorraadbeheer, resultaatgericht, overleggen, motivatie, details, flexibiliteit, stressbestendigheid en discipline. Als laatste is het ook belangrijk om te benoemen dat de vakken biologie, scheikunde, natuurkunde en wiskunde bij je moeten passen.
Arbeidsmarktperspectief en doorgroeimogelijkheden als laborant
Het arbeidsmarktperspectief van een laborant is over het algemeen goed te noemen. Het verkrijgen van werk als laborant is meestal niet moeilijk, omdat er veel bedrijven en instellingen gebruikmaken van laboratoriums. Met andere woorden zal een laborant meestal geen moeite hebben met het verkrijgen van werk. De doorgroeimogelijkheden van een laborant moeten gezien worden in het volgen van extra opleidingen. Een laborant kan bijvoorbeeld doorgroeien tot analist. Zonder het volgen van extra opleidingen is het over het algemeen niet mogelijk om door te groeien als laborant.
Arbeidsvoorwaarden en salaris laborant
Er zijn voor het beroep laborant geen specifieke arbeidsvoorwaarden aan te geven, omdat je voor uiteenlopende soorten bedrijven werkzaam kan zijn. Een laborant zal doorgaans een salaris verdienen tussen de 1800 en 2500 euro bruto per maand, afhankelijk van leeftijd, opleidingen en verdere verantwoordelijkheden. Als laborant kan het voorkomen dat je ook tijdens de avonduren of in de weekenden werkzaam bent, omdat bijvoorbeeld bloedmonsters snel geanalyseerd moeten worden.
Read this information on Laboratory technician in English.
Lesen Sie diese Informationen auf Labortechniker auf Deutsch.
Lea esta información sobre Tecnico de laboratorio en español.
Boekhoudsoftware vergelijken voor Laborant
Gebruik een online boekhoudprogramma voor uw adminstratie. Mijnzzp.nl helpt u als Laborant bij het maken van een keuze uit de verschillende programma's.
Mijnzzp.nl