Het Midden- en Kleinbedrijf (MKB) vertoont een opvallend tweeledig beeld. Hoewel het totale aantal bedrijven de afgelopen tien jaar explosief is gestegen, kampen veel ondernemingen met een beperkte groeimobiliteit naar een grotere omvang. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het mkb wordt door het CBS onderverdeeld in vijf grootteklassen: zzp’ers, microbedrijven (2-10 werknemers), kleinbedrijven (10-50 werknemers), middenbedrijven (50-250) en grootbedrijven (250+ werknemers).
Inhoudsopgave
• Groei mkb periode 10 jaar
• Waarom groeien bedrijven niet door?
• Verversingsgraad bedrijven
• Sterke groei van het mkb: ruim 1,6 miljoen bedrijven in 2025
• Samenvatting
Groei mkb periode 10 jaar
Van de ondernemingen die in 2014 tot de micro-, klein- of middenklasse behoorden, is over de tien jaar het deel dat krimpt groter dan het deel dat doorgroeit. Bijv. van de circa 39.539 kleinbedrijven in 2014 was na tien jaar 16% gekrompen en ruim 7% gegroeid. Bij zzp’ers was de uitstroom groot: van de zzp’ers uit 2014 bestond in 2024 ongeveer 49% niet meer, bijvoorbeeld door ophouden of overname. Voor zzp’ers, micro- en kleinbedrijven is de balans tussen groei en krimp vrij somber.
Waarom groeien bedrijven niet door?
De beperkte doorgroei van micro- en kleinbedrijven naar de middenklasse wordt doorgaans verklaard door een combinatie van factoren:
- Regelgeving en Risico: veel ondernemers ervaren de stap naar het aannemen van vast personeel als een significante administratieve last en een te groot financieel risico, mede door de complexe wet- en regelgeving rondom ziekte en ontslag.
- Krapte op de arbeidsmarkt: het vinden van gekwalificeerd personeel is een structureel probleem, wat de noodzakelijke schaalvergroting belemmert.
- Lifestyle-ondernemen: een groeiend segment van de zzp’ers en micro-ondernemers kiest bewust voor een beperkte schaal die past bij de gewenste flexibiliteit en levensstijl, in plaats van te streven naar maximale omvang.
Verversingsgraad bedrijven
Voor 2024 zien we dat er minder bedrijven zijn gestart en meer zijn opgeheven dan in 2023. De zogenoemde “verversingsgraad” van bedrijven daalde naar 17,2% in 2024, terwijl het gemiddelde sinds 2007 ongeveer 19,7% is. Begin 2025 waren er ruim 1,6 miljoen mkb-bedrijven in de business economy. Deze toename komt grotendeels doordat het aantal zzp’ers sterk steeg, terwijl het aantal bedrijven in de overige klassen veel minder sterk groeide.
Sterke groei van het mkb: ruim 1,6 miljoen bedrijven in 2025
Begin 2025 telde de business economy ruim 1,6 miljoen mkb-bedrijven, een stijging van bijna 75% vergeleken met 2014. Deze enorme groei is grotendeels te danken aan de explosieve toename van het aantal zzp'ers.
- Groei in sectoren: vooral sectoren als verhuur/zakelijke dienstverlening, vervoer/opslag en de horeca zagen een sterke stijging in zelfstandigen zonder personeel.
- Verschuiving van verhoudingen: het aandeel zzp'ers in het mkb is gestegen van 70% in 2014 naar bijna 81% in 2025.
- Overige mkb: Hoewel het totale mkb (exclusief zzp'ers) ook groeide met bijna 13%, is de dominante positie van de zzp'er nu onmiskenbaar. Dit resulteerde in een relatieve daling van het aandeel microbedrijven in de totale mkb-populatie.
Samenvatting
De conclusie is dat het mkb in aantal sterk is gegroeid dankzij de zzp'er, maar dat de groeikracht in omvang (doorgroeien naar een grotere klasse) beperkt blijft, wat een signaal kan zijn van verminderde economische mobiliteit of een bewuste keuze van de ondernemers zelf.
Mijnzzp.nl