Stuurman
Informatie over het beroep, opleidingen, competenties, arbeidsmarkt en meer...
Een stuurman is een scheepsofficier aan boord van een binnenvaartschip of zeeschip. Als stuurman ben je werkzaam onder de verantwoordelijkheid van de schipper of kapitein, afhankelijk van het soort schip waarop je werkzaam bent. Ook grotere binnenvaartschepen kennen dus de functie stuurman. De verantwoordelijkheden en taken die een stuurman heeft zijn vaak afhankelijk van de rederij waar hij of zij werkzaam is. Als stuurman ben je over het algemeen verantwoordelijk voor de navigatie aan boord van schepen en het aansturen van de dekploeg. Daarnaast kan het voorkomen dat je als stuurman het schip zal besturen als de kapitein niet aanwezig is. Ook andere werkzaamheden, zoals het uitvoeren van stabiliteitsberekeningen voor de lading, behoort tot de werkzaamheden van de stuurman. Als stuurman kan je dus werkzaam zijn binnen de zeevaart en de binnenvaart. Als een stuurman werkzaam is binnen de zeevaart zal de stuurman onder de kapitein vallen. In de binnenvaart spreekt men over het algemeen niet van een kapitein, maar eerder van een schipper. Een stuurman werkzaam in de binnenvaart zal dus onder de schipper vallen. Andere werkzaamheden zijn het aansturen van andere medewerkers aan boord van het schip. Denk bijvoorbeeld aan de scheepswerktuigkundigen of aan de matrozen, die eventueel aan boord zijn. Ook deze werkzaamheden zijn afhankelijk van het soort schip, omdat er ook sprake kan zijn van meerdere stuurmannen. Een stuurman is dus verantwoordelijk voor verschillende werkzaamheden die te maken hebben met de navigatie van schepen, de veiligheid aan boord van schepen, de belading van schepen en het onderhoud van schepen. Welke taken een stuurman precies uitvoert kan verschillen per rederij, omdat er ook sprake kan zijn van meerdere stuurmannen als het grote zeeschepen betreft. In dat geval spreekt men vaak van eerste stuurman, tweede stuurman en derde stuurman.
Het beroep stuurman moet dus vrij algemeen gezien worden, omdat de functie stuurman betrekking kan hebben op verschillende vaklieden. In de meeste gevallen zal een stuurman gezien moeten worden als maritiem officier, die direct onder de kapitein werkzaam is. Als stuurman zal je met verschillende maritiem medewerkers te maken krijgen. Denk bijvoorbeeld aan de bootsman, die direct werkzaam is onder de stuurman, of aan de scheepswerktuigkundige, die verantwoordelijk is voor de machinekamer. Daarnaast kan een stuurman te maken hebben met verschillende matrozen. Over het algemeen vallen de matrozen onder verantwoordelijkheid van de bootsman. Daarnaast is het denkbaar dat de stuurman tijdens het laden en lossen van containers toezicht zal houden op de sjorders. Sjorders moeten aangemerkt worden als havenarbeiders, die verantwoordelijk zijn voor het op de juiste manier vastzetten van alle containers aan boord van schepen. Zoals eerder omschreven kan een stuurman op verschillende manieren werkzaam zijn. Het is dan ook goed mogelijk dat de stuurman de verschillende dekploeg-medewerkers indirect zal aansturen als er sprake is van een bootsman.
Werken als stuurman
Als stuurman ben je dus verantwoordelijk voor veel verschillende werkzaamheden, die wel per functie en rederij kunnen verschillen. Als een stuurman werkzaam is binnen de zeevaart kan de stuurman bijvoorbeeld ook verantwoordelijk zijn voor het uitstippelen van de vaarroute. In dat geval is het belangrijk dat de stuurman begrijpt hoe internationale zeekaarten werken. Als stuurman kan je te maken hebben met papieren en digitale zeekaarten. Andere werkzaamheden van een stuurman binnen de zeevaart kunnen zijn het uitvoeren van medische handelingen als dat nodig is. Op koopvaardijschepen is er meestal geen arts aanwezig. Als stuurman zal je dus net zo als de kapitein een verplicht ziekenhuisstage moeten doorlopen om noodzakelijke medische handelingen te kunnen verrichten. Deze stage en/of cursus gaan verder dan een gewone EHBO-cursus.
Diverse werkzaamheden van een stuurman zijn:
- Het aansturen van alle dekploeg-medewerkers
- Het assisteren van de kapitein
- Het aansturen van de scheepswerktuigkundige
- Het besturen en navigeren van het schip
- Het controleren van alle veiligheidsmiddelen
- Het organiseren van oefeningen
- Het uitvoeren van veiligheidscontroles
Film over het beroep stuurman:
Opleidingen tot stuurman
Er zijn verschillend opleidingsmogelijkheden tot stuurman op verschillende niveaus. Op Mbo-niveau kan de Mbo-opleiding stuurman alle schepen aangemerkt worden als geschikte opleiding. Op Hbo-niveau kan de Hbo-opleiding maritiem officier aangemerkt worden als geschikte opleiding. Welke opleiding het beste zal passen is afhankelijk van de persoonlijke wensen. De meeste maritiem officiers binnen de zeevaart willen uiteindelijk doorgroeien tot kapitein. Het beroep stuurman op Mbo-niveau kan niet zomaar vergeleken worden met de functie kapitein op Hbo-niveau, omdat je als kapitein over veel meer verantwoordelijkheden zal beschikken. Een stuurman op Mbo-niveau kan werkzaam zijn binnen de binnenvaart en de zeevaart. Ook de boekhouding is belangrijk als ondernemer.
Bedrijven waar een stuurman werkzaam kan zijn
Een stuurman zal over het algemeen werkzaam zijn voor een zeevaart rederij of binnen de grote binnenvaart. Een stuurman kan werkzaam zijn op verschillende schepen, zoals zeeschepen, baggerschepen of bergingsschepen, of werkzaam zijn op de grotere zeeschepen. Zoals eerder omschreven komt het beroep stuurman in de praktijk op verschillende manieren voor.
Competenties stuurman
Als stuurman zal je over veel verschillende competenties moeten beschikken. De belangrijkste competentie is de algemene maritieme kennis. Daarnaast zul je over leidinggevende capaciteiten moeten beschikken, omdat een stuurman verschillende maritiem medewerkers zal aansturen. Met andere woorden moet een stuurman aangemerkt kunnen worden als manager. Ook algemene communicatieve vaardigheden zijn belangrijk voor een stuurman. Een andere belangrijke competentie kan technische kennis zijn. Algemeen belangrijke woorden zijn verantwoordelijkheidsgevoel, passie, energie, motivatie, stressbestendigheid, overleggen, dienstbaarheid en controleren. Controleren is een ruim begrip dat bijvoorbeeld betrekking kan hebben op het nemen van preventieve handelingen als preventiemedewerker.
Arbeidsmarktperspectief en doorgroeimogelijkheden als stuurman
Als goed opgeleide stuurman is er voldoende werk te vinden. Wel is het belangrijk om een juiste opleiding te kiezen, waarbij je ook stage kunt lopen, zodat je kansen op werk vergroot worden. Welke verantwoordelijkheden je precies hebt als stuurman is sterk afhankelijk van de rederij waar je werkt. Meestal moet je eerst veel ervaring opdoen voordat je verantwoordelijkheden verruimd worden. Het doorgroeien als stuurman is zeker mogelijk, maar niet zonder verdere opleidingen. In de meeste gevallen zal een stuurman uiteindelijk willen doorgroeien tot zelfstandig binnenvaartschipper of kapitein binnen de zeevaart.
Arbeidsvoorwaarden en salaris stuurman
Als stuurman ben je vooral op de zeevaart meestal langdurig van huis. Een reis naar Azië en terug kan twee maanden in beslag nemen. Als stuurman in loondienst van een rederij is je salaris sterk afhankelijk van je verantwoordelijkheden, opleiding en leeftijd. Doorgaans zal een stuurman in loondienst een salaris verdienen tussen de 2500 en 5000 euro bruto per maand. Het salaris zal sterk beïnvloed worden door de verantwoordelijkheden die hebt gekregen. Ook kan het salaris oplopen door externe onkostenvergoedingen.
Boekhoudsoftware vergelijken voor Stuurman
Gebruik een online boekhoudprogramma voor uw adminstratie. Mijnzzp.nl helpt u als Stuurman bij het maken van een keuze uit de verschillende programma's.
Mijnzzp.nl