Procesoperator
Informatie over het beroep, opleidingen, competenties, arbeidsmarkt en meer...
Een procesoperator is verantwoordelijk voor het aansturen en controleren van het gehele productieproces binnen productiebedrijven. Als procesoperator ben je werkzaam voor bedrijven die van grondstoffen andere producten maken. Dit betreft meestal bedrijven die gebruikmaken van chemische of mechanische processen, zoals de petrochemische industrie, chemische industrie, farmaceutische industrie en bijvoorbeeld de levensmiddelenindustrie. Daarnaast kan een procesoperator werken voor energiecentrales of voor een kerncentrale. Welke taken een procesoperator precies heeft kan per werkgever en opleidingsniveau verschillen. Over het algemeen zijn de werkzaamheden gericht op het controleren en bijsturen van productieprocessen, zodat er een goed eindproduct ontstaat. Het beroep procesoperator heeft raakvlakken met het beroep machineoperator, met het belangrijk verschil dat de procesoperator verantwoordelijk is voor het gehele productieproces. Een machineoperator is alleen verantwoordelijk voor bepaalde onderdelen binnen het productieproces. Daarnaast kan een procesoperator gezien worden als een algemene kwaliteitsinspecteur. Als procesoperator ben je dan ook op een bredere manier werkzaam dan machineoperators. Als procesoperator ben je over het algemeen werkzaam voor grote fabrieken, die gebruikmaken van ingewikkelde productieprocessen die meestal door diverse procesoperators gecontroleerd worden. Dit betreft in veel gevallen productieprocessen, die vierentwintig uur per dag doorgaan omdat ze, afhankelijk van het soort productieproces, niet stilgelegd kunnen worden. De belangrijkste taak van een procesoperator is het controleren en bijsturen van het productieproces, omdat het niet mag voorkomen dat een bepaalde productie verloren gaat door fouten tijdens de productie. Daarnaast mag er geen sprake zijn van onveilige werksituaties bij de productie.
Ondanks dat het controleren en bijsturen van het productieproces de hoofdtaak is van een procesoperator kan het voorkomen dat de procesoperator verantwoordelijk is voor kleine onderhoudswerkzaamheden. Bij grote onderhoudswerkzaamheden worden meestal specialisten ingeschakeld, zoals een onderhoudstechnicus. Andere taken van een procesoperator zijn bijvoorbeeld het opstarten van machines en/of installaties. Binnen het beroep procesoperator staan veiligheid en technische kennis hoog aangeschreven, omdat het meestal ingewikkelde installaties betreft, die potentieel gevaarlijk kunnen zijn. Zoals eerder omschreven heeft het beroep procesoperator raakvlakken met het beroep machineoperator. Het is dan ook denkbaar dat een procesoperator ook aangemerkt kan worden als machineoperator. Alleen binnen de grotere industriële bedrijven is er over het algemeen sprake van de functie procesoperator.
Als procesoperator heb je over het algemeen te maken met geautomatiseerde processen, die aangestuurd en gecontroleerd moeten worden door werknemers zoals machineoperators. Het zijn de machineoperators, die de verschillende machines binnen het productieproces bedienen. Omdat een machineoperator alleen verantwoordelijk is voor een bepaald deel van het productieproces is het belangrijk dat er ook een procesoperator aanwezig is, die het gehele productieproces zal controleren. Ook het bijsturen en aanpassen van productieprocessen behoort tot de verantwoordelijkheden van de procesoperator. Ook het aansturen van algemene productiemedewerkers kan tot de verantwoordelijkheid behoren van de procesoperator.
Belang van een procesoperator
Het beroep procesoperator is een belangrijke functie, omdat productieprocessen goed moeten gaan zodat er een goed eindproduct ontstaat. Daarnaast kost het bedrijven veel geld als een productieproces stil komt te liggen omdat er iets fout is gegaan. Het stil komen te liggen van een productieproces mag eigenlijk niet voorkomen, tenzij dit echt niet anders kan. In de meeste gevallen zal een productieproces tijdelijk omgeleid worden als dit mogelijk is, of zal de procesoperator er voor kiezen om alleen een bepaald deel van het productieproces stil te leggen als dit mogelijk is.
Een goed eindproduct
Eindproducten die gemaakt worden in een fabriek moeten aan bepaalde productnormen voldoen. Denk bijvoorbeeld aan de voedingsmiddelenindustrie, die streng gecontroleerd wordt door diverse partijen. Het mag niet voorkomen dat er fouten ontstaan tijdens het productieproces die niet opgemerkt worden tijdens de productie. Wanneer fouten tijdens de productie te laat opgemerkt worden kan dit grote gevolgen hebben voor de betreffende fabriek, omdat in veel gevallen alle productie uit de handel gehaald zal moeten worden. Het is de procesoperator die toeziet op het proces en het is de procesoperator die de administratie bijhoudt als dit van toepassing is. Als procesoperator rapporteer je over het algemeen regelmatig aan een leidinggevende, zoals een procestechnoloog.
Complexe productieprocessen
Binnen het beroep procesoperator kun je ook te maken hebben met complexe productieprocessen. In sommige gevallen zijn dit geen geautomatiseerde processen, maar processen die door mensen worden uitgevoerd. In zulke gevallen moet je heel alert zijn en ervoor zorgen dat het proces correct wordt uitgevoerd en dat eventuele problemen snel worden aangepakt. Het kan ook zijn dat je moet werken met gevaarlijke materialen of stoffen, die gevaar kunnen opleveren als ze niet juist behandeld worden. Het is daarom belangrijk dat je vertrouwd bent met de veiligheidsprocedures voor het werken met deze materialen. In sommige gevallen zul je hiervoor ook een extra opleiding voor moeten volgen. In dat geval hebben we het meestal om ingewikkelde productieprocessen.
Verschillende opleiding procesoperator
De functie procesoperator komt in de praktijk voor op verschillende niveaus voor, zoals operator A, procesoperator B of als operator C. Een operator A is meestal werkzaam in een regelkamer of aan een machine binnen de fabriek. Een procesoperator B heeft meer verantwoordelijkheden. Een procesoperator B is verantwoordelijk voor het bewaken en onderhouden van de verschillende productiemachines. Ook het toezien op de algemene veiligheid behoort tot de functie procesoperator B. Een operator C geeft leiding aan andere procesoperators en zorg ervoor dat de productie in een fabriek goed verloopt. Operator C is een beroep op Mbo-niveau 4.
Niveaus procesoperator:
- Vapro A is Mbo-niveau 2
- Vapro B is Mbo-niveau 3
- Vapro C is Mbo-niveau 4
Diverse werkzaamheden procesoperator zijn:
- Het aansturen en begeleiden van machineoperators
- Het bewaken van het productieproces
- Het inschakelen van onderhoudsbedrijven
- Het rapporteren van gebreken en fouten
- Het toezien op de algemene veiligheid
- Het toezien op wet- en regelgeving
- Het uitvoeren van kwaliteitsinspecties
- Het uitvoeren van regulier onderhoud
Wat doet een procesoperator:
Opleiding Procesoperator:
Opleidingen tot procesoperator
Wie een carrière ambieert als procesoperator kan het beste kiezen voor de Mbo-opleiding Procesoperator op niveau drie. Deze opleiding zal over het algemeen twee jaar in beslag nemen en is in veel gevallen een zogenaamde BBL opleiding. Een BBL opleiding bestaat over het algemeen uit vier dagen werken en één dag in de week theorie op school. Tijdens deze opleiding is er onder andere aandacht voor maatschappelijk culturele vorming, procestechnologie, procesonderhoud en algemene vakken zoals Nederlands, scheikunde en wiskunde. Ook de boekhouding is belangrijk als ondernemer. Zie voor meer informatie over mogelijke opleidingen en cursussen ook de website VAPRO.
Bedrijven waar een procesoperator werkzaam kan zijn
Een procesoperator is over het algemeen werkzaam binnen de maakindustrie, wat betrekking kan hebben op uiteenlopende industriële bedrijven. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de auto-industrie, de metaalsector, de voedingsmiddelenindustrie, de chemische industrie, de farmaceutische industrie en aan fabrieken in het algemeen. Eigenlijk kan een procesoperator overal wel werkzaam zijn, omdat veel bedrijven te maken hebben met productieprocessen. Het beroep procesoperator komt over het algemeen wel alleen voor binnen de grotere productiebedrijven. Binnen kleinere industriële bedrijven of fabrieken kan een machineoperator ook fungeren als procesoperator.
Competenties procesoperator
De competenties van een procesoperator kunnen verschillen per branche, werkgever en het opleidingsniveau, maar over het algemeen kunnen we stellen dat een procesoperator over een groot verantwoordelijkheidsgevoel moet beschikken, omdat veiligheid een grote rol speelt binnen het beroep. Daarnaast moet je als machineoperator over technisch inzicht beschikken. Ook het hygiënisch werken kan aangemerkt worden als belangrijke competentie als je werkzaam bent binnen de voedingsmiddelenindustrie. Als een procesoperator verantwoordelijk is voor het aansturen van verschillende medewerkers moet de procesoperator ook aangemerkt kunnen worden als manager. Algemeen belangrijke woorden als procesoperator zijn inzicht, stressbestendigheid, doorzettingsvermogen, flexibiliteit en besluitvaardigheid. Als laatste is het niet onbelangrijk dat je over goede communicatieve vaardigheden moet beschikken, omdat je als procesoperator meestal met diverse collega's zal samenwerken.
Arbeidsmarktperspectief en doorgroeimogelijkheden als procesoperator
Het arbeidsmarktperspectief van een procesoperator is over het algemeen redelijk goed te noemen als je beschikt over de juiste opleidingen en werkervaring. Daarnaast kan een procesoperator binnen veel verschillende bedrijven werkzaam zijn, waardoor het verkrijgen van werk vroeg of laat moet lukken. Wel is het zo dat het beroep procesoperator in sommige gevallen aangemerkt kan worden als doorgroeifunctie. Met andere woorden is het goed denkbaar dat een machineoperator kan doorgroeien tot procesoperator. Vacatures procesoperator zijn overal wel te vinden. De doorgroeimogelijkheden van een procesoperator kunnen gezien worden in het doorleren, waardoor de procesoperator op een bredere manier werkzaam zal zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de functie hoofd technische dienst of aan de functie kwaliteitsmanager. In dat geval zul je meestal wel minimaal over Vapro-C moet beschikken. Vapro-A is hiervoor niet voldoende.
Arbeidsvoorwaarden en salaris procesoperator
Er zijn geen specifieke voorbeelden te geven van de arbeidsvoorwaarden, omdat je voor uiteenlopende soorten bedrijven werkzaam kan zijn in verschillende branches met verschillende cao's. Een procesoperator zal doorgaans een salaris verdienen tussen de 2500 en 3500 euro bruto per maand, afhankelijk van leeftijd, opleidingen en verdere verantwoordelijkheden. Het salaris als procesoperator kent meestal de toevoeging ploegentoeslag, omdat je als procesoperator meestal in ploegendiensten zal werken die ook te maken kunnen hebben met avonddiensten of nachtdiensten. Wat je precies bruto per maand zult verdienen kan dus verschillen. Een procesoperator werkt vaak in een volcontinudienst (twee- of meerploegendienst).
Boekhoudsoftware vergelijken voor Procesoperator
Gebruik een online boekhoudprogramma voor uw adminstratie. Mijnzzp.nl helpt u als Procesoperator bij het maken van een keuze uit de verschillende programma's.
Mijnzzp.nl