Team Mijnzzp

Activa en passiva boekhouding

Activa en passiva bevinden zich op de balans van je onderneming. De linkerkant van de balans is de activa-kant (ook wel debetzijde genoemd). De rechterzijde van de balans is de creditzijde en omvat passiva. De balans bestaat uit twee gedeeltes. De activa en passiva bestaan op de balans wat dat betreft weer uit verschillende onderdelen. De balans opstellen is een verplicht onderdeel van de jaarrekening en/of de winst- en verliesrekening. Met een eenmanszaak heb je meestal voldoende aan een winst- en verliesrekening. De ingevoerde financiële gegevens moeten kloppen om in één oogopslag te kunnen zien wat de financiële situatie is van de onderneming.

Vaste activa, vlottende activa en liquide middelen

Er is een onderscheid te maken tussen vaste activa, vlottende activa en liquide middelen die elk aan de debetzijde staan vermeld. Een voorbeeld van vaste activa is een bedrijfsgebouw net als terrein of grond. Een voorbeeld van vlottende activa zijn debiteuren net als voorraden. Bij de liquide middelen van een onderneming gaat het om activa in kas of op de bankrekening. Hierdoor heb je dus een concreet overzicht van alle bezittingen, openstaande posten en de financiële situatie in de boekhouding.

Vaste activa heeft betrekking op balansposten die meer dan één jaar meegaan, zoals de huidige inventaris of de aanschaf van laptops. Zodra je een nieuwe aanschaf doet, wordt de waarde ervan aan je balans toegevoegd. Als ondernemer is het belangrijk om op ieder moment de actuele cijfers tot je beschikken te hebben.

Wat zijn passiva van een onderneming?

Er is bij passiva een onderscheid te maken in eigen vermogen, vreemd vermogen op lange termijn en vreemd vermogen op korte termijn. Het eigen vermogen is het resultaat van de berekening door de schulden van de activa af te trekken. Eigen vermogen = activa minus passiva. Lange termijn vreemd vermogen heeft betrekking op langdurige financiële verplichtingen die langer dan een jaar lopen. Korte termijn vreemd vermogen heeft betrekking op financiële verplichtingen met een looptijd van minder dan een jaar. Kort vreemd vermogen bestaat bijvoorbeeld uit crediteuren.

Welke soorten activa zijn er?

Vaste activa bestaan uit bezittingen die aan de hand van het vermogen dat er voor nodig is langdurig onderdeel van de onderneming uitmaken. Denk daarbij niet alleen aan gebouwen, maar bijvoorbeeld ook aan inventaris, transportmiddelen en machines. Vlottende activa omvat alle bezittingen van een bedrijf die gedurende één productieproces te gebruiken of van toepassing zijn, zoals dus de voorraad. Liquide middelen betreft geldmiddelen die je in kas hebt of op je bankrekening staan en per direct te gebruiken zijn.

Binnen de balansposten worden alle kapitaalgoederen die langer dan één jaar meegaan tot de vaste activa gerekend. De balansposten vormen samen een overzicht van alle bezittingen en schulden en het eigen vermogen van de onderneming.

Wat hoort bij activa en wat bij passiva?

Simpel gezegd, behoren bij activa alle bezittingen op de balans en bij passiva alle schulden op de balans. Ook langlopende schulden en eventuele vorderingen behoren toe tot de activa passiva. Langlopende schulden zijn schulden die langer dan een jaar verbonden zijn aan de onderneming. In principe moet de balans altijd in evenwicht zijn. Dit heeft betrekking op een gezonde bedrijfsvoering.

Wat is de aard en samenstelling van de activa en passiva?

De aard en samenstelling van activa en passiva in je bedrijf hebben altijd betrekking op een bepaald moment en op een bepaalde periode. Het is bijvoorbeeld mogelijk om per maand de balans in te zien, maar ook per kwartaal of per jaar. Na afsluiting van een boekjaar is duidelijk wat er op de balans staat qua activa en passiva.

Wat betekent activa in uitvoering?

Bij activa in uitvoering is er sprake van onderhanden projecten die voor eigen risico en rekening komen. Denk bijvoorbeeld aan investeringen die gedaan worden door een ondernemer. Dit kan ook betrekking hebben op eventuele dochterondernemingen. Daarnaast kan dit betrekking hebben op vooruitbetaalde kosten. De werkelijke waarde kan afwijken wanneer het investeringen betreft.

Wat zijn voorbeelden van activa?

Er zijn allerlei voorbeelden van activa te noemen. Vaste activa is bijvoorbeeld weer te onderscheiden in materiële, immateriële en financiële activa. Bij materiële activa valt er te denken aan terreinen, installaties en rollend materiaal. Bij financiële activa gaat het onder meer om vorderingen, aandelen (bij een bv) en bijvoorbeeld om uitgegeven langlopende leningen. Immateriële vaste activa heeft betrekking op niet-tastbare bezittingen, zoals goodwill, maar ook een merknaam of een intellectueel eigendom.

Wat is lopende activa?

Bij lopende activa is er sprake van een verwachting om de betreffende activa binnen een termijn korter dan een jaar in te zetten. Een voorbeeld hiervan betreft de voorraad net als vorderingen en cashgeld. Het gaat hier dus om vlottende activa als benaming voor lopende activa.

Wat hoort allemaal bij passiva?

Naast het eigen vermogen, lang vreemd vermogen en kort vreemd vermogen horen ook voorzieningen of reserveringen bij deze post op de balans. Voorbeelden hiervan zijn onder meer de oudedagsreserve. Je mag als zzp'er elk jaar namelijk een deel van de winst reserveren voor je oudedagsvoorziening. Je zet dan niet echt geld opzij, maar boekt het als reservering oudedagsreserve als passiva op de balans. Dat biedt fiscaal voordeel, want de reservering breng je in mindering op de winst uit onderneming. Houd er wel rekening mee dat er in de toekomst nog een afrekening plaatsvindt. Lang vreemd vermogen heeft in alle gevallen betrekking op een looptijd langer dan één jaar.

Wat wordt er opgenomen in een toelichting op de balans?

In een toelichting op de balans is er sprake van een verdere specificatie van activa en passiva. Bij vaste activa betekent dit dat het totaalbedrag genoemd wordt, maar is er eveneens een splitsing tussen immateriële, financiële en materiële vaste activa te zien. Zo geldt dat tevens voor een onderverdeling in vlottende activa net als voor passiva. Bijvoorbeeld met een totaalbedrag met inzicht in de gespecificeerde onderdelen als openstaande facturen van leveranciers (crediteuren), leningen en schulden, ondernemingsvermogen en over passiva. In de toelichting op de balans is er eveneens inzicht te krijgen in de zakelijke uitgaven die betrekking hebben op een afschrijving over meerdere jaren. Dit heet ook wel de afschrijvingsstaat en waardeverloop vaste activa. Een andere benaming voor toelichting is ook wel eens jaarverslag.

Wat zijn kortlopende schulden?

Als ondernemer heb je ook te maken met kortlopende schulden. Kortlopende schulden zijn betalingsverplichtingen die binnen een jaar voldaan moeten worden. Kortlopende schulden zijn bijvoorbeeld handelsschulden aan leveranciers, nog te betalen belasting, crediteuren of andere verplichtingen. Debiteuren heeft meestal betrekking op kortlopende schulden.

Wat is vreemd vermogen?

Dit heeft betrekking op alle verplichtingen of schulden die een onderneming heeft op de balans. Op de balans staan bijvoorbeeld ook grondstoffen die op krediet gekocht worden, of een hypotheek van de onderneming. De hypotheek behoort weer toe tot de langlopende schulden.

Eigen vermogen op de balans

Bij de balans opstellen heb je ook te maken met eigen vermogen. Het eigen vermogen heeft betrekking op het totale vermogen dat overblijft nadat alle schulden en andere verplichtingen van de onderneming voldaan zijn. Dit betekent dat het een restant is, wat overblijft nadat schulden en kosten betaald zijn op een bepaald moment. Het eigen vermogen wordt ook wel kapitaalreserve genoemd. Het eigen vermogen heeft overigens geen betrekking op de marktwaarde van de onderneming.

Berekening boekwaarde en afschrijvingen maken:

Wat is een balans precies?

Een balans kan het beste omschreven worden als een momentopname van alle bezittingen, schulden en eigen vermogen die een onderneming heeft op een bepaald moment. Een balans laat dus zien hoeveel een bedrijf bezit en in welke mate het bedrijf schulden heeft. Het gegeven wordt kortweg ook wel balans genoemd. Een balans opstellen doe je niet alleen omdat het verplicht is. Een balans maken is als ondernemer ook voor jezelf belangrijk. Hierdoor kun je precies zien hoeveel winst bepaalde investeringen de afgelopen periode opgeleverd hebben. Met een balans kun je zelf berekenen wat de liquiditeit en solvabiliteit van de onderneming is.

De balans geeft dus inzicht in de financiële boekhouding van een onderneming. Ook alle grootboekrekeningen worden opgenomen in de balans. Een balans maken is overigens niet moeilijk, want de formule hiervoor is heel eenvoudig. De meeste ondernemers maken hiervoor gebruik van online boekhouden. Online boekhouden maakt de balans opmaken een stuk eenvoudiger.

Online boekhoudprogramma gebruiken

Het is mooi meegenomen als je kennis hebt van alle boekhoudtermen, maar maak je gebruik van een online boekhoudprogramma dan is dat niet eens nodig. Het handige van boekhoudsoftware is dat activa en passiva automatisch terug te vinden zijn op de balans als je boekingen invoert. Boek je bijvoorbeeld voorraad in of een factuur dan zie je de bedragen terug op de balans onder vlottende activa. Zo staan ook openstaande facturen op de balans net als het eigen vermogen van je bedrijf.

Het enige wat je hoeft te doen, is netjes en periodiek boekingen invoeren. Op deze manier is het zelfs niet eens nodig om een boekhouder in de arm te nemen. Wil je dat wel dan is dat eveneens mogelijk, want er zijn online boekhoudprogramma’s waar je natuurlijk je boekhouder toegang tot kan geven. Een balans opstellen is tegenwoordig niet moeilijk meer.

Mijnzzp.nl: boekhouden voor zzp'ers en mkb'ers

Voordelen van één boekhoudprogramma

Naast een actuele balans met daarop alle posten ofwel bezittingen en schulden heeft boekhoudsoftware je nog veel meer te bieden. Je kan bijvoorbeeld de aangifte voor de btw één op één overnemen net als dat je met een druk op de knop een winst- en verliesrekening of complete jaarrekening produceert.

Verder is er het voordeel dat je kan toezien op alle betalingen, zoals of debiteuren wel op tijd betalen. Als dat niet gebeurt, is dat in het online boekhoudprogramma direct te zien. Je kan dan meteen actie ondernemen door de betreffende debiteur een herinnering te sturen. Zo kan je ook je eigen te betalen facturen aan leveranciers in de gaten houden. De balans maakt een belangrijk onderdeel uit van de boekhouding. Het aantal posten hoeft overigens niet in evenwicht te zijn. De term evenwicht heeft meer betrekking op een gezonde bedrijfsvoering.

Boekhouding doenActiva en passiva maken dus onderdeel uit van de boekhouding.

Het bijhouden van de activa en passiva is tegenwoordig niet moeilijk meer. De meeste ondernemers gebruiken hiervoor een boekhoudprogramma.

Mijnzzp.nl